PO
VO

Politiek kan niet meer om gespecialiseerd voortgezet onderwijs heen

Hoe klein het voortgezet speciaal onderwijs (vso) ook mag zijn, politiek Den Haag kan er niet meer omheen. Na ruim een jaar fanatieke lobby door een groepje bevlogen docenten wordt komende dinsdagmiddag een petitie met meer dan 20 duizend handtekeningen aan de Tweede Kamer overhandigd.

Tekst Arno Kersten - Redactie Onderwijsblad - - 4 Minuten om te lezen

schermafbeelding-2021-10-27-om-15-37-10

Beeld: VSOnaarGVO

“We hebben niet alleen zichtbaar actie gevoerd, maar ook achter de schermen veel contact gehad met politieke partijen. Naast onder meer GroenLinks, SP en de PvdA heeft ook D66 aangegeven dat ze een oplossing willen voor het vso”, zegt Nanda van Hoek-Kreuger, biologiedocent op het Axia College in Amersfoort en één van de initiatiefnemers die met collega-docenten zo’n anderhalf jaar geleden een actiegroep op touw zette onder het motto: van vso naar gvo. De boodschap in een notendop: haal het vso uit het primair onderwijs (po) en hevel het over naar het voortgezet onderwijs (vo) onder de noemer gespecialiseerd voortgezet onderwijs.

Vso-docenten vallen onder de cao po en verdienen minder dan hun collega’s in het vo. Terwijl ze meer lesgebonden uren hebben. Vind dan maar eens goede vakdocenten in het vso, en zie ze maar eens vast te houden. Niet verwonderlijk dat het aantal openstaande vacatures in met name het diplomagerichte deel van het vso op veel scholen zorgen baarde. Vorig jaar werd een eerste stap gezet door structureel 16,5 miljoen euro (van de 76 miljoen die nodig is om het vso gelijk te belonen met het vo) vrij te maken.

Werkdruk, erkenning en regelgeving

Dat het demissionaire kabinet onlangs 500 miljoen euro uittrok om de loonkloof tussen po en vo te verkleinen, is natuurlijk ook voor het vso een opsteker. “Dat is mooi nieuws, zeker als het volgende kabinet dat verschil helemaal opheft. Maar het is een misverstand om te denken dat daarmee voor het vso alles is opgelost. We vallen dan nog steeds onder het po, met alle wet- en regelgeving die voor deze sector geldt”, aldus Van Hoek-Kreuger. "Ons gaat het vooral om werkdruk, erkenning en passende regelgeving."

Want daar wringt de schoen nog flink. Bijvoorbeeld met het taakbeleid: door de cao po hebben vso-docenten beduidend meer lesgebonden uren dan hun collega’s op reguliere middelbare scholen (940 tegenover 720) en krijgen ze een veel kleinere opslagfactor voor lesvoorbereiding. Of neem de bevoegdheidseisen, waarbij je met een pabo-diploma vaklessen mag geven. “Een pabo-diploma is een fantastisch mooi diploma, maar niet om vijf havo wiskunde te geven. Als dat in het reguliere vo gebeurde, zou het hek van de dam zijn”, aldus Van Hoek-Kreuger.

Een pabo-diploma is een fantastisch mooi diploma, maar niet om vijf havo wiskunde te geven. Als dat in het reguliere vo gebeurde, zou het hek van de dam zijn

“Het schuurt op heel veel vlakken. In het reguliere voortgezet onderwijs is er ruimte voor een technisch onderwijs assistent (toa), die practica voorbereidt. Bij ons is daar geen geld voor. Het gaat tot aan de regels over het schoolplein aan toe. In het po mogen leerlingen niet van het schoolplein af. Maar zestien- of zeventienjarigen gaan natuurlijk wel eens een ommetje maken.”

Gelukkig trekt een deel van de Tweede Kamer zich de problemen aan. Zoals bij de examens, waarbij een meerderheid van de politieke partijen zich hard maakte om leerlingen meer tijd en ruimte te geven. Maar ook de knellende positie van het vso komt in debatten met enige regelmaat aan de orde.

AOb-bestuurder Thijs Roovers ziet dat als grote winst. “Het vso is een ondergeschoven kindje: ze vallen buiten het vo, terwijl ze daar thuishoren, en ze passen ook niet bij het po, waar ze officieel wel onder vallen. Maar ik zie wel dat er iets is veranderd: er is meer aandacht voor de problemen. Het vso staat op de kaart en dat is mede dankzij de inspanningen van deze docenten”, aldus Roovers.

Op de agenda

Die docenten rekenen zich nog allerminst rijk. Het is afwachten hoe de 500 miljoen binnen het po verdeeld gaat worden en het blijft spannend wat er uit de formatie zal komen. Maar een jaar na de start van hun online petitie is het een mooi moment om de steunbetuigingen te overhandigen. Toegegeven, in eerste instantie mikte de petitie op veertigduizend handtekeningen. Dan zou de handtekeningenactie ook de status van burgerinitiatief krijgen, waarmee het op de agenda komt van de Tweede Kamer.

Van Hoek-Kreuger: “Dat zou heel uitzonderlijk zijn geweest, maar daarvoor zijn we toch een te kleine sector. Het is prachtig dat we de twintigduizend voorbij zijn. En op de agenda in Den Haag staan we nu gelukkig al wel.”

Teken de petitie hier. Lees ook: Cao primair onderwijs is vso-scholen een blok aan het been