Gesprek met Rutte over onderwijsinvesteringen
Komt er extra geld voor onderwijs? En is dat dan structureel of incidenteel geld? Vooraf zijn er altijd veel vraagtekens en achteraf interpretatieverschillen over 'extra' of 'extra extra'. Een vooruitblik op het gesprek vanmiddag tussen onderwijsbonden, werkgevers en het kabinet.
Beeld: Pixabay
Vandaag trekken de boeren vrijwel alle aandacht, maar op het Binnenhof wordt vanmiddag óók overlegd over investeringen in het onderwijs. De voorzitters van AOb, andere bonden en de werkgeversorganisaties PO-raad en VO-raad praten met onderwijsminister Slob en premier Rutte. Opmerkelijk, want tot voor kort was de boodschap van Slob hard en simpel. ‘Zoals ik al vaker heb gezegd, is er momenteel geen ruimte om nog extra middelen beschikbaar te stellen’, zo verwoordde Slob het kabinetsbeleid na de zomer in een Kamerbrief.
Noodpakket
Die harde opstelling verraste, omdat het lerarentekort oploopt en de werkdruk torenhoog is. Zowel primair als voortgezet onderwijs hebben de allerhoogste burn-out percentages van alle beroepsgroepen. Alle reden dus voor de bonden om samen met de werkgevers een claim neer te leggen voor een noodpakket.
Zowel primair als voortgezet onderwijs hebben de allerhoogste burn-out percentages van alle beroepsgroepen
Dat pakket bestaat uit een verdere salarisverhoging voor het primair onderwijs om zo het beroep aantrekkelijker te maken, een impuls voor speciaal onderwijs en schoolleiders in die sector. In het voortgezet onderwijs draait het vooral om het verminderen van de werkdruk door het aantal lessen omlaag te brengen. In totaal gaat dat ruim 400 miljoen euro kosten. Structureel. Oftewel: ieder jaar opnieuw.
Hoeveelheid ruimte
Tot voor kort was de boodschap van het kabinet een resoluut njet: onderwijs kon niet op extra geld rekenen. Volgens de politiek commentator van NRC Handelsblad was die ruimte er misschien wel geweest, maar verzuimde D66 daarvoor een claim in het kabinetsberaad neer te leggen. Onder druk van acties lijkt premier Rutte het onderwijsdossier nu naar zich toe te trekken, de vraag voor vandaag is alleen hoeveel ruimte hij wil bieden. Want ook Rutte hanteerde al voor de verkiezingen de harde lijn: onderwijs heeft genoeg gekregen.
Onder druk van acties lijkt premier Rutte het onderwijsdossier nu naar zich toe te trekken
Niet voor altijd
De suggesties die afgelopen week in Den Haag rondgingen was dat er misschien hier en daar wat geld op de onderwijsbegroting overblijft. Dat geld zou bij elkaar geschraapt kunnen worden voor een eenmalige investering. En misschien dat dat wel voor het hele overheidsbeleid gold, omdat er zeker vier miljard euro op de plank ligt. Door hogere belastinginkomsten én minder uitgaven dan verwacht. En héél misschien zat er ook nog iets in dat mistige investeringsfonds, waar we de laatste tijd steeds minder over horen. Al die oplossingen zijn dan incidenteel, eenmalig of misschien voor twee jaar, maar zeker niet voor altijd, structureel. Terwijl dat laatste nodig is om mensen in het onderwijs perspectief voor de toekomst te bieden.
Structureel geld is nodig om mensen in het onderwijs perspectief voor de toekomst te bieden
Oppoetsen
Los van de vraag of het kabinet met incidenteel of structureel geld komt, zal een aanbod altijd worden opgepoetst met bedragen die allang afgesproken zijn en klaarliggen. Een oude Haagse truc om een onderhandelingsvoorstel mooier te laten lijken dan het is. Minister Slob zette die lijn al in door verrast te zijn over de ‘extra’ 285 miljoen euro voor de cao primair onderwijs. Daar is niets extra’s aan, want het gaat om een automatische prijscompensatie die elke onderwijssector, ambtenaren en ook de minister zelf ontvangen.
Premier Rutte deed daar nog een schepje bovenop door te eisen dat er eerst een cao primair onderwijs moet komen voordat hij wil nadenken over geld voor onderwijs. Het is niet onwaarschijnlijk dat dit bedrag vandaag weer wordt gebruikt om een voorstel aan bonden en werkgevers mooier te maken dan het is.
