Mbo-scholen krijgen ruimte voor alternatieve examinering

De handreiking (zoek op ‘Covid-19’) is bedoeld voor studenten die tot en met 31 december 2020 hun opleiding kunnen afronden. Veel vragen rezen de afgelopen dagen en weken over de examinering in het mbo. Hoe kunnen studenten in het beroepsonderwijs nu hun opleiding afronden? Met de handreiking probeert het ministerie – in overleg met het onderwijsveld – scholen en teams de ruimte te geven om maatwerk te verlenen.

‘De verantwoordelijkheid ligt waar hij moet liggen: bij docententeams en examencommissies’

“De verantwoordelijkheid ligt waar hij moet liggen: bij docententeams en examencommissies. Dat vind ik positief”, aldus AOb-bestuurder Tamar van Gelder. “Docenten zullen voor alle diplomeerbare studenten in beeld moeten brengen hoe ver ze zijn, welke hiaten er nog zitten en welke vervangende toetsen of opdrachten ze zouden kunnen doen. Dat vergt veel denkwerk en creativiteit en het zal ook een behoorlijke werklast met zich meebrengen.”

Goedkeuren

Een belangrijk onderdeel van mbo-opleidingen is de beroepspraktijkvorming. Door de coronacrisis kunnen lang niet alle studenten deze praktijkstages afronden. Als studenten de leerdoelen hebben gehaald, mogen opleidingen een afgebroken stage toch goedkeuren. Als er nog leerdoelen open staan en er is geen alternatieve stageplek voorhanden, kunnen docenten studenten een vervangende opdracht laten maken. Bij studenten met praktijkexamens die niet op school of op een werkplek kunnen worden afgerond, moeten docenten inventariseren welke kerntaken nog niet zijn behaald. Ook hier geldt dat docenten voor ontbrekende onderdelen een alternatieve examenvorm kunnen kiezen.

Voor de keuzedelen en het onderdeel rekenen krijgen schoolbesturen de vrijheid om de examens te schrappen. Ze telden al niet mee in de zak/slaag-regeling, maar moeten volgens de wet wel geëxamineerd worden. Deze verplichting komt te vervallen bij studenten die voor het einde van dit jaar hun opleiding kunnen afronden.

Verantwoorden

Veranderingen in de examinering moeten vooraf ter instemming worden voorgelegd aan de examencommissie. Die moet zich achteraf aan de Onderwijsinspectie kunnen verantwoorden over de examenkwaliteit en de borging van de diploma’s.

Nadrukkelijk stelt de handreiking dat docenten de beoordelingen goed moeten documenteren en onderbouwen in het diplomadossier. “De bedoeling is dat er waar nodig ook een mix van beoordelingen is, zodat van verschillende kanten bewijs wordt aangeleverd. Die bewijslast moet de schijn van subjectiviteit voorkomen. Dat snap ik ook wel, tegelijkertijd moeten we ook de administratieve druk in de gaten houden die daarmee gemoeid is”, aldus Van Gelder.

‘Die bewijslast moet de schijn van subjectiviteit voorkomen. Tegelijkertijd moeten we ook de administratieve druk in de gaten houden die daarmee gemoeid is’

Door de landelijke coronamaatregelen zijn niet alleen de mbo-scholen zelf gesloten, maar worden ook veel bedrijven en instellingen geraakt waar mbo-studenten werkervaring opdoen of examens afleggen. Zo zijn bijvoorbeeld alle horecagelegenheden en kappers gesloten. Volgende week dinsdag neemt het kabinet een besluit over alle maatregelen die tot en met 6 april zijn afgekondigd. Een deel van de mbo-instellingen heeft inmiddels zelf al besloten dat ze langer dicht blijven, bijvoorbeeld tot en met de meivakantie.

Afgelopen week werd al een eerste servicedocument (zoek op ‘Covid-19’ voor het meest recente document) gepubliceerd om mbo-instellingen op weg te helpen. Van Gelder: “De nieuwe handreiking en het servicedocument worden regelmatig bijgesteld als dat nodig is. Daarin worden de ervaringen en feedback vanuit de teams meegenomen.”