Komende jaren tekort aan 5000 leraren basisonderwijs

Het tekort ontstaat doordat veel leraren met pensioen gaan en de daling van de leerlingenaantallen langzamer gaat dan verwacht. Het aanbod van nieuwe leraren, vooral vanaf de pabo, is onvoldoende om in de vraag te voorzien, zo meldt het platform – een expertisecentrum van werknemers en werkgevers in het primair onderwijs.

Generaties

“Het oplopende lerarentekort blijft een grote zorg”, zegt voorzitter Ton Groot Zwaaftink van het platform. “In Amsterdam, Rotterdam en Noordoost-Brabant zullen de absolute tekorten het sterkst zijn.” Het tekort is volgens hem slecht voor de ontplooiingskansen van toekomstige generaties. “Een goede basis leggen voor de kansen van leerlingen kan alleen als scholen geen noodgrepen hoeven te doen door personele tekorten.”

Zij-instromers

Het platform signaleert dat het aantal zij-instromers in het basisonderwijs stijgt. Maar het is nog niet te voorspellen in hoeverre zij een – gedeeltelijke – oplossing kunnen bieden voor het lerarentekort. Groot Zwaaftink: “Over een paar jaar weten we of de arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden zo zijn, dat de zij-instromers in het onderwijs blijven werken.”

Ondanks de forse lerarentekorten vertikken werkgevers het blijkbaar om leraren en onderwijsassistenten aan zich te binden

Een opvallende uitkomst van het rapport is dat, ondanks de tekorten, het aantal tijdelijke banen in het basisonderwijs de afgelopen jaren is gestegen. Het aantal vaste contracten daalde de afgelopen jaren van 94 tot 83 procent. Het Onderwijsblad berichtte in juni ook al over deze trend. “Ondanks de forse lerarentekorten vertikken werkgevers het blijkbaar om leraren en onderwijsassistenten aan zich te binden”, zegt AOb-bestuurder Eugenie Stolk. “En dat terwijl bij vacatures voor directiepersoneel vaak wél een vast contract wordt aangeboden.”

Werkdruk

Uit het rapport blijkt verder dat het personeel in het primair onderwijs in het algemeen tevreden is over de inhoud van het werk. Minder positief is men over het salaris, en ook is de werkdruk hoog: ruim twee derde van het personeel geeft aan altijd of vaak veel te moeten werken.

Starters

De begeleiders van startende leraren blijkt ook een punt van zorg te zijn. ‘Het aantal starters dat begeleiding krijgt, stijgt’, zo meldt het platform. ‘maar de begeleiding is nog niet op alle scholen structureel vormgegeven. Verder blijken afgestudeerden met een invalbaan minder vaak begeleiding te krijgen dan hun collega’s met een reguliere baan.’

Ondersteuners

Tot slot meldt het platform dat het dat het aantal onderwijsondersteuners op scholen is gestegen. Die trend werd al eerder gesignaleerd, en wordt waarschijnlijk veroorzaakt doordat scholen het geld ter bestrijding van de werkdruk gebruiken om ondersteuners aan te nemen – hoewel nog vooral in tijdelijke banen.

Ondersteuners en schoolleiders

Eerder deze week bracht de PO-raad ook cijfers over de tekorten naar buiten. Uit onderzoek van Duo Onderwijsonderzoek onder driehonderd schoolbesturen blijkt dat het lerarentekort weer zo’n 5 procent is gegroeid ten opzichte van vorig jaar. Volgens dit onderzoek komen basisscholen voor na de zomervakantie nog 3500 leerkrachten, 400 ondersteuners en 320 schoolleiders tekort.