Eerste schooldag vo is wennen
Een groot deel van de middelbare scholen had vandaag weer leerlingen in de klas. Het voelde als een eerste schooldag na de zomer, met tamme scholieren en onwennige docenten.
Beeld: Mondriaan Col
Aardrijkskundedocent Reggie van Nuland besloot vanochtend op de valreep toch maar kopietjes te maken uit de Bosatlas van het Marnix College in Ede. “In de laatste lessen voor de zomer wil ik veel met de atlas werken, want die heeft niet iedereen thuis.” Maar, bedacht ze later, dan houden verschillende leerlingen binnen een paar uur dezelfde atlas vast. “En dat kan dan weer niet.” Ook de kopietjes uitdelen was geen optie. “Dan kom ik hun gebied. Het zijn vooral die kleine praktische vraagstukken waar ik nog tegenaan liep.”
Je voorkomt niet dat iemand achterover leunt om met een vriendje te kletsen
Hanne Kouwenberg gaf vandaag weer haar eerste lessen Engels op de Populier in Den Haag. “In het gebouw ging het eigenlijk heel goed: leerlingen volgen netjes de looprichting. Maar voor de deur van m’n klas ontstond een ophoping. Ik zei: Dit is niet corona-veilig. Maar dan is het al gebeurd. Net zoals je niet voorkomt dat iemand achterover leunt om met een vriendje te kletsen. Ook dan zit er geen anderhalve meter tussen.”
Wat ruimte betreft had Iris Driessen, docent Nederlands op het Hyperion in Amsterdam het luxe. Zij beschikte over een enorm leerplein, waar ze haar hele mentorklas kon laten komen. Ze at een door een leerling gebakken taart met de groep en heeft de kinderen buiten laten voetballen. “Niks ging zoals ik het van te voren had bedacht, maar het ging wel goed.” Corona was niet het onderwerp van gesprek, al stond de klas wel even stil bij de vader van een leerling die overleden is. “Ik heb tijdens m’n online mentorlessen al zo vaak aan ze gevraagd hoe het ging. Ik heb ze allemaal een kaartje gestuurd, de leerlingen die het thuis lastig hebben naar school gehaald. Ze willen nu vooral met elkaar zijn.”
Gelaten
De meeste docenten ervaren een soort gelatenheid bij de leerlingen. "Ik zag niet het enthousiasme wat ik eigenlijk had verwacht", vertelt Lieke Faber, biologiedocent aan het Minkema College in Woerden. Zij vond het net als haar collega's wel heerlijk om de leerlingen weer te zien. “Al is het voor hen niet erg gezellig. Ze zitten vrij ver uit elkaar en zijn niet per se bij hun vrienden ingedeeld.”
Tom Verhaegh geeft les aan praktijkschoolleerlingen op het Raayland College in Venray. "Er moet nog een soort knop om bij de leerlingen, merkte ik. Ze hadden nog niet zoveel zin om actief mee te doen.”
Eindelijk kunnen we onze grote wens voor kleine klassen afvinken
Ook Jan Westra, aardrijkskundedocent op het Rijnlands Lyceum Sassenheim (RLS), vond z’n leerlingen ‘tammetjes’. Hij herkent het van de eerste schooldag na de zomervakantie. “Het is nog even landen in deze nieuwe situatie. Je ziet ze denken: hoe ga ik me hierin manifesteren? Dat komt nog wel.”
Mariam Schenk, docent Engels op het Haarlemmermeer Lyceum in Hoofddorp zag andere eerste dag-signalen: “Leerlingen hadden boeken niet bij, waren hun oordopjes vergeten, of hun opladers. Het leek wel alsof ze niet meer wisten hoe het is om in de les te zitten.” Het grote voordeel vandaag, aldus Schenk: ze had er maximaal tien in haar lokaal. En dat maakt orde houden een stuk makkelijker. “Eindelijk kunnen we onze grote wens voor kleine klassen afvinken”, grapt ze.
Alleen onderbouw
De verschillen in hoe middelbare scholen de lessen deels weer oppakken, zijn groot. Sommige laten alleen onderbouwleerlingen naar school komen. Veel scholen delen de klassen in drieën op en maakten daar een rooster voor, anderen ontvangen bepaalde jaargangen op bepaalde dagdelen in de week. En dan zijn er scholen die pas na de zomer klassikale lessen weer willen oppakken.
Op de school van Kouwenberg in Den Haag mochten leerlingen zich vandaag inschrijven voor lessen naar keuze, of bij hun mentor blijven zitten om zelfstandig te werken. Hierdoor ontstond de gekke situatie dat Kouwenberg het ene uur twee leerlingen voor haar neus had, en het andere de maximale zestien. “Dat was wel gek. Dan heb je eindelijk die lestijd, dan wil je hem ook goed gebruiken.”
Wisselen
De meeste scholen lijken ervoor te kiezen kleine groepjes leerlingen in de klas te laten zitten - ook in de pauzes - en de docenten te laten rouleren. Het is de omgekeerde wereld, waarin docenten zich haasten om op tijd te zijn voor de volgende, vaak ingekorte, les. Van Nuland uit Utrecht: "Het derde uur gaf ik aardrijkskunde in het muzieklokaal. Best grappig, daar kom ik normaal nooit.”
En dan is er nog het vraagstuk: wat doe je als je de klas in drieën hebt gedeeld met de leerlingen die niet fysiek bij de les zijn? Westra van het RLS bijvoorbeeld was aanvankelijk niet zo blij met de beslissing van de school om de rest van de klas via Teams mee te laten kijken. Maar de eerste ervaring vandaag viel hem erg mee. “De leerlingen begrepen het prima. Het ging eigenlijk vrij vlekkeloos.”
De AOb beantwoordt veelgestelde vragen van vo-docenten over de heropening, check de nieuwste versie van de FAQ hier.
