AOb-onderwijsdebat: ‘Sluit een pact tegen het lerarentekort’

Onder druk van de debatleider spraken de vier politieke partijen zich uit voor een pact, een langetermijnplan waarbij de Kamerleden over de schaduw van de huidige regeerperiode heen moeten kijken. Paul van Meenen, onderwijswoordvoerder voor kabinetspartij D66: “Ik sta pal voor een pact. Die vier miljard (voorstel van de AOb, red.) moeten we even naar kijken. Ik wil nog veel meer.” Ook GroenLinks en de PvdA waren positief over een gezamenlijk langetermijnplan. De SP twijfelt, omdat “ik bang ben dat een pact de politiek ontslaat van de verantwoordelijkheid om nu te handelen”, aldus Kamerlid Peter Kwint.

D66: ‘Die vier miljard moeten we nog even naar kijken. Ik wil nog veel meer.”

Het politieke onderwijsdebat dat de AOb gisterenavond organiseerde in Den Haag werd goed bezocht en gevolgd. Met ongeveer honderd aanwezigen zat de zaal van brasserie Dudok vol. De livestream bereikte nog eens duizenden mensen. Het debat blijft – in twee delen – terug te kijken via de facebookpagina van de AOb.

Gekissebis

Debatleider Lennart Booij trapte af door de kabinetspartijen te herinneren aan hun stemgedrag bij recente voorstellen die het lerarentekort moeten aanpakken. Dat zette de toon voor een discussie waarbij de politici zich probeerden te profileren voor het onderwijs, maar die ook geregeld verzandde in gekissebis over wie waarom voor of tegen een motie had gestemd. En over welke cijfers je als uitgangspunt moet nemen.

PVV: “Het kan misschien kinderachtig zijn, maar de PVV deed dit voorstel als eerste”

Booij vroeg bijvoorbeeld Kamerlid en onderwijswoordvoerder Harmen Beertema van de PVV waarom hij een PvdA-voorstel om salarissen in het primair en voortgezet onderwijs gelijk te trekken, niet heeft ondersteund. Beertema: “Het kan misschien kinderachtig zijn, maar de PVV was de eerste die dit voorstel deed. Door (Lodewijk, red.) Asscher werd tijdens Rutte-II elke PVV-motie steevast in de prullenbak gesmeten. Dit PvdA-voorstel is dus keihard gejat. En ik zag ik ook geen goede financiële dekking voor hun verhaal.”

Ontluisterend

De Kamerleden boden zo een realistisch, maar tegelijk – in de context van de oplopende problemen – ontluisterend kijkje in de politieke realiteit. Van Meenen (D66) zei bijvoorbeeld over mogelijke oplossingen die geld kosten: “Het is geen vrij graaien. Mijn collega’s in de oppositie kunnen elke week wel een motie indienen voor meer geld, maar dat gaat niet werken. Zomaar tussendoor ingrijpen op de huidige begroting kan niet.” Waarop Kwint (SP) reageerde: “Elke maatschappijleraar zou deze uitleg afkeuren. Jaarlijks voeren wij een begrotingsdebat, en als wij binnen de begroting dekking vinden voor een investering in het onderwijs – bijvoorbeeld door de vennootschapsbelasting voor bedrijven minder te verlagen dan het kabinet nu doet – dan kan er gewoon geld naar onderwijs.”

De roep uit de zaal en van de mensen die de livestream volgden om samenwerking tussen de politici werd intussen steeds sterker. Een aanwezige leraar voortgezet onderwijs zei geïrriteerd: “Jullie zijn horende doof. Hou nou eens op met jezelf te profileren en zieltjes te winnen voor de volgende verkiezingen. Maak samen een deltaplan, sluit een pact. Je kunt leraren niet zomaar uit de hoge hoed toveren.”

Lange termijn

Ondanks dat de meerderheid van de aanwezige volksvertegenwoordigers zich voor een gezamenlijk pact uitspraken, bleef het gezelschap verder rondjes draaien. Moeten we nou korte- of langetermijnmaatregelen tegen het lerarentekort nemen? En: hoe kunnen we eigenlijk controleren wat er met onderwijsinvesteringen gebeurt? De lumpsum werd geregeld aangegrepen als reden om niet concreet te worden.

SP: ‘We hebben niet de luxe om te wachten met maatregelen’

Deze financieringsvorm zou het onmogelijk maken – zelfs voor het ministerie van Onderwijs, aldus Van Meenen – om te controleren of geïnvesteerde euro’s daadwerkelijk te klas bereiken. Maar ja, stelde Kwint van de SP: “We hebben niet de luxe om te wachten tot we een manier gevonden hebben om dat geld weer bij de klassen te krijgen. Als we nu niks doen loopt het tekort op naar 10 duizend leraren alleen al in het primair onderwijs.”

Malieveld

Aan het einde van het debat liet AOb-voorzitter Liesbeth Verheggen weten dat ze op z’n zachtst gezegd ‘niet gerustgesteld’ was door de uitspraken van de aanwezige politici. Ze deed de Kamerleden een paar concrete suggesties om investeringen beter te kunnen volgen. Bijvoorbeeld door te beginnen met een lumpsumverdeling in geld voor personeel en geld voor materieel. Nu is het één grote zak euro’s die een onderwijsbestuur krijgt.

Ook riep Verheggen het onderwijspersoneel uit alle sectoren nogmaals op om mee te doen aan de actieweek van 11 t/m 15 maart. Verheggen: “Het Malieveld gaat vol!”

Kijk voor meer informatie over de actieweek hier.

Het debat terugkijken? Dat kan hier.