Algemeen

'Oplossing voor onderzoekers aan universiteiten hard nodig'

Een oplossing voor onderzoekers en promovendi aan universiteiten is hard nodig, zegt AOb-bestuurder Douwe van der Zweep. Volgens hem werken onderzoekers en promovendi vaak op projectbasis en is er nu veel onduidelijkheid of ze hun onderzoek kunnen afronden. “Veel onderzoekers zitten in een onzekere situatie omdat het onderzoek vertraging oploopt. Dat blijkt ook uit de meldingen die we binnenkrijgen.”

Tekst maaike lange - webredactie - - 3 Minuten om te lezen

lab

Beeld Pixabay

Morgen debatteert de Tweede Kamer over de gevolgen van de coronacrisis voor het onderwijs. Om de problemen te inventariseren waar onderzoekers en promovendi tegenaan lopen, deed de AOb met steun van de FNV en WO in Actie een oproep. Daarop kwamen tot nu toe iets meer dan honderd reacties vanuit verschillende universiteiten binnen, met name van promovendi en daarnaast ook van postdocs en begeleiders.

Het meest benoemd wordt de vrees van onderzoekers dat het tijdspad in de knel komt. Genoemde redenen: laboratoria zijn gesloten, kweeks moeten opnieuw uitgezet worden, interviews kunnen niet afgenomen worden en (internationale) congressen zijn afgeblazen. ‘Voor mij als beginnend promovendus is er een acuut probleem. Ik kan nu geen archiefonderzoek doen, interviews afnemen of veldwerk doen’, schrijft een geënquêteerde. Een ander meldt: ‘Deze periode kan ik mijn (langlopende) veld-experimenten in Zweden, Ierland en Engeland niet bezoeken, waardoor ik een reeks data ga missen.’

Deze periode kan ik mijn (langlopende) veld-experimenten in Zweden, Ierland en Engeland niet bezoeken, waardoor ik een reeks data ga missen.

In een brief aan onderwijsminister Ingrid van Engelshoven (D66) vraagt de AOb om twee maatregelen om de onderzoekers tegemoet te komen. Het eenmalig oprekken van de contractduur is de eerste maatregel. Wettelijk is het verlengen van tijdelijke contracten langer dan vier jaar namelijk niet toegestaan, de postdocs zouden ermee geholpen zijn. Daarom stuurden de vakbonden en de werkgevers hierover al eerder een brief.

Daarnaast pleit de AOb voor een financiële compensatie. “Als de contracten verlengd worden, is het de vraag wie dat zal betalen”, legt AOb-sectorbestuurder Donald Pechler uit. Volgens hem zouden ook universiteiten zelf kunnen bijdragen aan de oplossing. “Voor ieder afgerond proefschrift krijgen de universiteiten een flinke som geld. Daarvan zou een deel naar een noodfonds kunnen gaan.”

Pechler en Van der Zweep wijzen op het belang om het noodfonds te oormerken voor onderzoekers die nu in de problemen komen. Een onderzoeker alleen staat vaak niet sterk genoeg, daarom is het belangrijk om gezamenlijk op te trekken. Onderzoekers en promovendi maken zich ook zorgen om hun carrière-kansen als ze hun proefschrift niet of minder goed kunnen afronden. De kans op een postdoc-positie en het verwerven van beurzen wordt voor een groot deel bepaald door je eerdere onderzoek, reageert een begeleider in de enquête.

AOb: Geef duidelijkheid over het monitoren van de heropening

Woensdag vanaf tien uur debatteert de Tweede Kamer met beide onderwijsministers over de coronacrisis, de eerste keer sinds het kabinet de ‘intelligente lockdown’ afkondigde. Basisscholen en scholen voor speciaal (basis) onderwijs zetten inmiddels alle zeilen bij om de deuren na de meivakantie weer te openen. Het is aan scholen - nadrukkelijk in overleg met de medezeggenschapsraden - om daar vorm aan te geven, een operatie die op veel plekken de nodige pedagogische en logistieke vraagstukken met zich meebrengt.

‘Vooruitkijkend vragen we het voortgezet onderwijs zich voor te bereiden op een anderhalvemeterschool. En we gaan er vooralsnog vanuit dat dit vanaf 1 juni kan’, zei premier Rutte tijdens de persconferentie vorige week. De AOb wijst in een brief aan de Tweede Kamer op de korte tijd tussen 11 mei en begin juni. Belangrijke vraag is hoe het ministerie de ervaringen uit het primair onderwijs in beeld wil brengen en hoe dat zal meewegen in de koers die het kabinet vaart. Bovendien ligt het definitieve RIVM-rapport over de besmettingsrisico’s bij kinderen en jongeren nog altijd niet op tafel. ‘De AOb zou graag meer duidelijkheid willen hebben over hoe er gemonitord gaat worden de komende tijd, op basis van welke kennis verdere stappen worden genomen én welke harde randvoorwaarden van het Kabinet gelden voor het onderwijsveld. Als het gaat om harde randvoorwaarden valt te denken aan groepsgrootte, afstand en hygiëne.’

Verder vraagt de AOb onder meer om extra geld voor aanvullende ondersteuning op scholen, zoals het vaker inschakelen van schoonmakers of versterking van de conciërges. Hoewel de scholensluiting het lerarentekort tijdelijk minder zichtbaar heeft gemaakt, is de werkdruk juist toegenomen, mede door het overschakelen naar afstandsonderwijs en de aanloop naar de aanstaande heropening. Help scholen en instellingen formatieproblemen te overbruggen, aldus de AOb.

Lees hier de brief die de AOb naar de Tweede Kamer stuurde.

Luister naar AOb-voorzitter Eugenie Stolk bij BNR.