Ik moet als de sodemieter aan de bullshit-taken

Donderdagochtend tien uur, ik moet naar de gymzaal om te surveilleren. Over twintig minuten. Het is nu pauze. Ik twijfel. De collegiale fatsoensnorm is dat ik tien minuten pauze neem en dan aflos. Zo hebben we ieder de helft van de toegeschreven rust. Maar ik heb geen zin in de lerarenkamer en loop naar de gymzaal. Eenmaal aangekomen zegt een collega: Ik ben ingeroosterd voor alleen de pauze, zo regelt de roosterkamer dat tegenwoordig. Ik zeg, ga iets leuks doen en pak een stoel. Mijn surveillance-reflectie kan beginnen; wat is dit? Micromanagement? Vervangen van collegiale zelfsturing door hiërarchische regulering? Op zich, een collega kom te laat die gymzaal binnen sloffen, jij bent ook toe aan pauze, wat doe jij? Je scheldt de collega verrot? Gaat naar je leidinggevende? Roddelt in de lerarenkamer over die oncollegiale klootzak? Optie één ligt voor de hand, maar in de familiecultuur heerst de combinatie van twee en drie. De roddelvariant ontsteekt in de lerarenkamer een veenbrand van ongenoegen voedende herkenning. De directie blust met centrale afspraken. 

Ik wissel een blik met een leerling, zij steekt een duim op, het gaat goed en ik denk, shit, dat achterlijke jaartaakformulier, dat werkt precies hetzelfde. De jaartaak is een boekhouding die de lestaak en niet-lesgevende taken optelt tot 1659 klokuren. Leraren overdrijven hun zware leven en pompen in de meningendistributiecentra de klokuren voor niet-lesgevende taken op. De medezeggenschapsraad verzamelt de wensen en maakt een werkverdelingsafspraak met de directie. De run op de niet-lesgevende taken kan beginnen. Hoe groter de buit, hoe lager de lestaak. 

Ik doe hier nooit aan mee, want lesgeven is wat ik doe en als een leerling, ouder of collega wat vraagt, buiten de les om? Ik doe het gewoon. Hiermee schiet ik mezelf in de voet. Mijn werkgever bepaalt de maximale lestaak op 22 lessen, maar omgerekend vanuit die 1659 klokuren zijn dat ineens 26 lessen. Kortom, ook ik moet als de sodemieter aan de bullshit-taken. 

Terwijl ik nog wat lege blaadjes uitdeel, denk ik, dit deugt niet. Die 1659 klokuren zijn zo nep als het gezicht van Gerard Joling. Leraren werken geen klokuren, ze geven les. En mijn vader gaf er in 1960 ook 26. Kortom, de waanzinnige welvaartsgroei van de laatste 65 jaar gaat naar een Sovjet-boekhouding van nepwerk, rijkdom op kantoor en de armoede in de klas blijft zoals die in 1960 was. Met dank aan steeds meer malle regels die niks regelen. Deze sector is doodziek. 

De zoemer gaat, de aflossing sloft mooi op tijd binnen. Ik loop de gymzaal uit, ga een rondje rijden, sigaren kopen. Ik start de auto. De muziek gaat aan. Townes Van Zandt zingt Together we’re gonna wait around and die. Synchroniciteit bestaat.