Nieuwe cao’s voor mbo en universiteiten

De nieuwe cao voor medewerkers van universiteiten is ingegaan op 1 juli. Op 1 juli 2025 krijgen alle medewerkers in deze sector structureel 2 procent loonsverhoging en een bedrag van 100 euro. Die absolute verhoging is relatief gunstig voor medewerkers in lagere salarisschalen. 

Salarisverhoging in centen en procenten

“We hebben met deze loonafspraak geluisterd naar de achterban die liever een afspraak in centen wilde dan in procenten”, zegt Pechler. “Werknemers in schaal 1 krijgen in totaal een salarisverhoging van 5,6 procent. Collega’s in schaal 18 krijgen 2,8 procent.” 

We hebben met deze loonafspraak geluisterd naar de achterban die liever een afspraak in centen wilde dan in procenten

Begin dit jaar kregen alle medewerkers al een loonsverhoging van 1 procent uit de huidige cao. Gemiddeld komt de salarisverhoging uit op 4,2 procent. Beide verhogingen betalen universiteiten uiterlijk in de maand oktober 2025 uit. 

Gelijke beloning tussen mannen en vrouwen

In de cao wordt het uitgangspunt herhaald dat er sprake moet zijn van een gelijke beloning tussen vrouwen en mannen voor gelijke of gelijkwaardige arbeid. “Het is essentieel dat iedereen eerlijk wordt beloond, ongeacht gender”, zegt Pechler. “We zijn op dit moment al bezig om inzichtelijk te maken wat de beloningsverschillen zijn binnen de instellingen. We hopen eind 2026 met concrete maatregelen te komen, vooruitlopend op een Europese richtlijn hierover.” 

Bezuinigingen

Door bezuinigingen staan bij universiteiten banen op de tocht. Daarom zijn er in deze cao ook afspraken gemaakt om werknemers te begeleiden naar ander werk. “Werknemers zullen zich steeds vaker moeten gaan oriënteren op andere functies en sectoren”, zegt de AOb-sectorbestuurder. “De hele sector staat onder druk.”
In de nieuwe cao trekken partijen eenmalig 45 miljoen euro uit voor ‘loopbaanmobiliteit’: de verbetering van de inzetbaarheid van werknemers op de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld door scholing. De besteding van het geld laten de cao-partijen over aan het lokaal overleg op de universiteiten. 

De hele sector staat onder druk

Voor promovendi komt er een cao-afspraak die regelt dat promovendi niet meer dan 20 procent van de tijd mogen lesgeven gedurende hun vierjarige dienstverband. “Dit zal de werkdruk verminderen”, zegt Pechler. “Dat dit nu zwart-op-wit staat in de cao is direct een verbetering van de sociale veiligheid. Om op dit thema vooruitgang te boeken is hiervoor een zogenoemde ‘klacht- en meldstructuur’ ingericht. Pechler: “Er komt een analyse waarin we kijken naar wat sociale onveiligheid in de hand werkt en welke aanpassingen er mogelijk zijn.” 

Stagevergoeding

De universiteitsbesturen laten een studie uitvoeren naar de stagevergoedingen. “De intentie is dat we niet achterblijven bij andere relevante sectoren”, aldus Pechler. 

Mbo-medewerkers: salarisverhoging 5,1 procent

In de nieuwe cao-mbo, die geldt vanaf 1 augustus 2025 tot 1 maart 2026, krijgen alle medewerkers een structurele salarisverhoging van 5,1 procent. De verhoging gaat in met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2025. “Met de salarisafspraak van 5,1 procent benutten we de volledige arbeidsvoorwaardenruimte die er vanuit het demissionaire kabinet is geboden voor 2025”, zegt AOb-onderhandelaar Henrik de Moel 

Meer uren scholing voor het obp

In de nieuwe cao krijgt het onderwijsbeheerspersoneel (obp) in het mbo meer uren voor scholing: 59 in plaats van 50 uur per jaar voor individuele scholing en professionalisering, eerder het 'persoonlijk budget' genoemd. “We trekken hiermee het aantal uren gelijk met dat van de lesgevende collega’s”, zegt De Moel. Alle werknemers -docenten, ondersteunend en beheerspersoneel- mogen voortaan elk jaar 500 euro besteden aan scholing of professionalisering. De Moel: "In overleg met je leidinggevende kun je meerjarige afspraken maken, zodat je een groter budget kunt inzetten voor scholing of je loopbaan."

Experimenteren

Mbo-onderwijsteams krijgen voortaan meer ruimte om te experimenteren met inzetbaarheid, verlof en professionalisering. De experimenten moeten er uiteindelijk voor zorgen dat werknemers meer regie krijgen en zo de werkdruk kunnen verlagen. “Met de proeftuinen hopen we om alternatieve werkwijzen te kunnen testen en praktijkervaringen op te halen”, zegt De Moel. “Het is een belangrijke opstap naar een nieuwe systematiek en we kunnen er dan later cao-bepalingen van maken. Voor ons is de eigen regie erg belangrijk.” Uiterlijk 1 januari 2026 moet duidelijk zijn aan welke kaders de proeftuinen moeten voldoen. 

Individueel keuzebudget

Een andere afspraak die werknemers meer regie geeft, is het instellen van ‘individueel keuzebudget’. Vanaf volgend jaar mogen mbo-werknemers één keer per jaar aangeven of ze hun vakantietoeslag en eindejaarsuitkering in één keer willen ontvangen of per maand. De Moel: “We hebben afgesproken dat we in de toekomst willen kijken of we dit budget kunnen uitbreiden met andere bestedingsdoelen.” 

Bereikbaarheid

In het onderhandelaarsakkoord zijn ook afspraken gemaakt over de bereikbaarheid van medewerkers, in navolging van de andere onderwijssectoren. Werknemers hoeven buiten werktijd niet bereikbaar te zijn, tenzij er in het team of tussen een werknemer en leidinggevende andere specifieke afspraken zijn gemaakt of een crisissituatie hierom vraagt.

Over het zwangerschaps- en bevallingsverlof hebben de cao-partijen afspraken gemaakt naar aanleiding van een uitspraak van de Hoge Raad. 

Knelpunten

De bonden en de werkgevers spraken verder af om tijdens de looptijd van de cao in gesprek te gaan met mbo-instellingen die óók voortgezet en hoger onderwijs aanbieden om te kijken waar de knelpunten zitten. "Het is een grote wens van de bonden dat hiernaar wordt gekeken", aldus De Moel.