Zelftests beschikbaar nadat het hoger onderwijs (hopelijk) open gaat

Als de coronabesmettingen niet te ver oplopen, mogen alle studenten vanaf 26 april weer één dag per week naar de campus. Het kabinet denkt dat zelftests daarbij kunnen helpen.

Maar hoe krijg je die tests bij al die honderdduizenden studenten en medewerkers? Daarover waren de afgelopen weken nog veel vragen, ook in de Tweede Kamer. In een brief legt minister Van Engelshoven alvast het een en ander uit.

Portal

Zo gaat SURF, de ict-organisatie voor het onderwijs, een handje helpen. Er komt een digitaal portal waar studenten en medewerkers gratis zelftesten kunnen bestellen. Daar kunnen ze inloggen met de gegevens van hun bestaande instellingsaccount. De zelftesten worden vervolgens op het door henzelf opgegeven adres afgeleverd.

SURF, de ict-organisatie voor het onderwijs, gaat een handje helpen

Aan iedereen die geen SURF-account heeft, bijvoorbeeld omdat ze niet-bekostigd onderwijs volgen, worden zelftests uitgedeeld via de instelling. Daar kiezen sommige hogescholen bewust voor, schrijft de minister, en dat mag van haar ook.

Flinke voorraad

Naar verwachting is het nieuwe portal begin mei klaar en komt de distributie van de tests in de dagen daarna op gang. Dat is dus nádat de instellingen weer gedeeltelijk open zouden kunnen, maar ook dat is volgens de minister geen probleem. ‘Zelftesten zijn ondersteunend bij deze openstelling en niet randvoorwaardelijk.’

‘Zelftesten zijn ondersteunend bij deze openstelling en niet randvoorwaardelijk’

Niet alle tests worden door de postbode bezorgd. Het ministerie en SURF sluiten ‘contracten met derde partijen die de distributie van de tests kunnen organiseren.’ Vanuit het ministerie van Volksgezondheid – waar momenteel een flinke voorraad wordt opgebouwd – worden de tests vervoerd naar distributiepunten. In de tweede helft van april kunnen de eerste tests bij de instellingen worden afgeleverd.

Vertrouwen

Met de hele operatie is bijna een half miljard euro gemoeid. Dat geld komt uit de ‘grote coronapot’ van het ministerie van Financiën. De zelftests zijn vrijwillig en beslist geen vervanging van de basisregels, zoals het houden van anderhalve meter afstand, het thuisblijven bij klachten en het regelmatig handen wassen.

De zelftests zijn vrijwillig en beslist geen vervanging van de basisregels

De minister sluit haar brief optimistisch af. ‘Ik heb er vertrouwen in dat dit op een veilige manier kan en doe een beroep op instellingen, studenten en medewerkers, om middels zelftesten zelf een bijdrage te leveren aan de verbetering van het epidemiologische beeld.’

Pilot

De voortekenen zijn niet erg gunstig. Uit een pilot bij Avans Hogeschool bleek deze maand nog dat studenten weinig zin hadden om zelftests tegen het coronavirus te gebruiken. Van de gevraagde studenten deed uiteindelijke slechts 30 procent aan de proef mee.

Dus hoe moet dat dan als instellingen straks weer volledig open willen, zonder anderhalve meter afstand? Avans-bestuursvoorzitter Paul Rüpp noemde het eerder “een reële mogelijkheid” om studenten om een test- of vaccinatiebewijs te vragen. Volgens de Tilburgse hoogleraar onderwijsrecht Paul Zoontjens is dat zelfs “min of meer onvermijdelijk”.