Rekenkamer kraakt politieke inburgeringsbeleid
Het huidige beleid waarbij nieuwkomers zelf hun inburgering moeten regelen, werkt niet goed. Het slagingspercentage is sterk gedaald: slechts eenderde van de nieuwkomers heeft sinds 2013 het examen binnen drie jaar gehaald. Bovendien heeft de overheid veel te weinig zicht op de situatie.
Dat concludeert de Algemene Rekenkamer in een rapport over de eerste resultaten.
Tot vier jaar geleden coördineerden gemeenten de inburgering van nieuwkomers. Sinds 2013 moeten inburgeraars daar zelf voor zorgen en de financiering regelen. Ze kunnen maximaal tienduizend euro lenen bij DUO en hebben in principe drie jaar de tijd om hun inburgeringsexamen te halen.
Die verschuiving ging gepaard met een verdere bezuiniging. Politiek Den Haag dacht er te makkelijk over. ‘De eigen verantwoordelijkheid als basis van het inburgeringsbeleid is vooraf niet goed onderbouwd en werkt onvoldoende in de praktijk. Het merendeel van de inburgeraars heeft ondersteuning nodig bij de start van een inburgeringstraject. Beperkingen in de informatievoorziening aan inburgeraars versterken dit’, aldus de Rekenkamer
Kwaliteit
Bijna alle nieuwkomers blijken het laagst vereiste taalniveau A2 te kiezen, voorheen waren er meer die een hoger niveau volgden. Asielmigranten hoeven de lening niet terug te betalen als ze op tijd voor het examen slagen.
De inburgeringsmarkt is een doolhof met een wirwar aan cursusaanbieders, waarbij er weinig zicht is op de kwaliteit van de opleidingen en de informatievoorziening danig te wensen overlaat.
‘De beperkte transparantie op de cursusmarkt belemmert inburgeraars om een passend traject te kiezen. De kwaliteit van een inburgeringscursus wordt niet getoetst’, aldus de Algemene Rekenkamer.
Erfenis
Het huidige inburgeringsbeleid is een erfenis van het kabinet Rutte I (VVD, CDA met gedoogsteun van PVV), eind april 2012 door de Tweede Kamer aangenomen een paar dagen nadat het kabinet was gevallen. Naast VVD, CDA en PVV stemden ook SGP en het lid Brinkman vóór.
Toen de wet van kracht werd, begin 2013, was er een nieuw kabinet aangetreden met PvdA-minister Lodewijk Asscher van sociale zaken als verantwoordelijk bewindspersoon. Vorig jaar heeft hij aangegeven een aantal verbeteringen door te zullen voeren. De vier grote steden (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht) hebben inmiddels laten weten weer meer grip te willen op de inburgering.
Kosten
Het Onderwijsblad berichtte begin vorig jaar al over de schrijnende arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden voor docenten in het NT-2 onderwijs. Ze moeten het vaak doen met flexcontracten, lage uurtarieven en goedkoop lesmateriaal.
De afgelopen tien jaar is de inburgering geregeld op de schop genomen. In 2007 voerde toenmalig minister Rita Verdonk marktwerking in en werd de opleidingsmarkt overspoeld door prijsvechters en andere private partijen. De roc’s die voor die tijd exclusief de inburgering verzorgden, zagen veel banen verdwijnen en een groot deel van hun inburgerings-infrastructuur afbrokkelen.
