Algemeen

Onderwijspersoneel wil in actie komen tegen armoede

Het spook ‘inflatie’ waart rond. Vooral ondersteuners in het onderwijs hebben het zwaar. Maar ook onderwijspersoneel dat nog wel zelf de rekeningen kan betalen, ziet het effect op de kinderen en jongeren: ‘Ik wil in actie komen voor de leerlingen die in ons land met honger naar school komen.’

Tekst Jocelyn Vreugdenhil en redactie Onderwijsblad - - 5 Minuten om te lezen

nino-armoede

Beeld: Nino Maissouradze

Uit de recente AOb-enquête naar de gevolgen van de inflatie - check de resultaten - blijkt dat de financiële situatie van bijna alle ondervraagde ondersteuners nijpend is. Met name die van alleenstaande ouders of alleenverdieners. ‘Boodschappen of benzine kan ik niet betalen, omdat ik andere rekeningen voorrang moet geven.’

Lesgevend personeel vraagt aandacht voor collega’s in de ondersteuning. ‘Wij werken allemaal even hard’, schrijft een geënquêteerde. ‘Sommige collega's verdienen schandalig weinig’, merkt een ander op.

Ik schaam me dat ik mijn rekeningen niet kan betalen

Boegbeeld

Een onderwijsassistent uit de omgeving van Utrecht, is het daar grondig mee eens. ‘Ik heb de energie en tijd niet om als boegbeeld van protest naar buiten te treden. Omdat mijn salaris zo schandalig laag is, moet ik er namelijk een tweede baan naast zoeken. Ik kan mijn rekeningen niet meer betalen en heb voor het eerst van mijn leven schulden.’

Tot nu toe had ze het gered door aanspraak te maken op haar spaarrekening, maar nu de inflatie zo hard inslaat en het spaargeld op is, kan ze niet anders dan geld lenen. ‘Ik schaam me dat ik mijn rekeningen niet kan betalen en mijn kinderen niet kan geven waar ze behoefte aan hebben.’

Zorgen

Ook Nathalie Wasia, onderwijsassistent op ROC Rijn IJssel weet niet goed hoe ze de winter door moet komen. “Ik ben een alleenstaande moeder en verdien te weinig om rond te komen”, zegt ze in een telefonisch interview. “Mijn energierekening is gestegen van 56 naar 200 euro per maand en nu gaat de zorgpremie volgend jaar ook omhoog. Ik wil niet elke dag alleen maar boterhammen eten omdat ik geen geld heb voor iets anders, maar ik zie ook niet hoe ik dit op kan lossen.

Dit is een ingekorte versie van het gelijknamige artikel uit het Onderwijsblad van november. Elke maand het Onderwijsblad in je bus?

Word lid van de AOb!

Wasia: "Mijn grootste angst is dat mijn kind en ik, doordat ik in de schulden zit, straks op straat komen te staan. Daar lig ik al weken wakker van. Ik werk nu 32 uur, maak vaak overuren en word overvraagd in mijn functie. Zo sta ik regelmatig voor de klas om zieke collega’s te vervangen, maar ik krijg er niet extra voor betaald. Het is dat ik het werk zo leuk vind, want voor het geld kan ik beter een andere baan zoeken. Op mijn werk kan ik mijn zorgen delen en de stress die ik ervaar bespreken met mijn leidinggevende en collega’s, maar zij kunnen niets voor me doen.”

Het kan niet zo zijn dat de ondersteuners gedwongen worden er een tweede baan naast te nemen

Misbruik

AOb-bestuurder Thijs Roovers onderschrijft de problemen: “Het kan niet zo zijn dat de ondersteuners gedwongen worden er een tweede baan naast te nemen om hun rekeningen te kunnen betalen. En met het overvragen van onderwijsassistenten moeten de scholen onmiddellijk stoppen. Er wordt misbruik van de inzet van assistenten gemaakt, omdat dit een gemakkelijke en financieel aantrekkelijke oplossing voor de scholen is. Maar als je ze voor de klas zet, betaal er dan ook voor.”

De actiebereidheid, bijvoorbeeld om een hoger minimumloon voor ondersteuners te eisen, is extreem hoog. Meer dan 85 procent van de respondenten geeft aan in actie te willen komen met een petitie, staking of demonstratie. En dan niet alleen om hun eigen hachelijke financiële situatie of die van hun collega’s aan te kaarten. ‘Ik wil in actie komen voor de leerlingen die in ons land met honger naar school komen’, laat iemand weten.

Ruim 53 procent van de ondervraagden geeft aan in de praktijk te merken dat de inflatie studenten en leerlingen treft. Zoals de leerlingen die zonder ontbijt naar school komen of geen lunchtrommel mee hebben. Andere kinderen dragen te koude of te kleine kleren of kunnen niet mee met uitjes of kamp omdat daar geen geld voor is.

Een pak koekjes is goedkoper dan appels

Gratis schoolfruit

“Wij doen als school mee met het programma EU-schoolfruit”, zegt Cansu Özçelik-Zenen, leraar speciaal basisonderwijs op De Kameleon in Papendrecht. “Deelnemende basisscholen ontvangen dan twintig weken lang drie dagen per week gratis groente en fruit voor alle leerlingen. Op deze dagen merken we dat de ouders niets meegeven, omdat ze rekenen op het gratis schoolfruit. We kunnen ouders ook niet dwingen om fruit mee te geven, omdat het simpelweg te duur is. Een pak koekjes is in de winkel goedkoper dan appels.”

Özçelik-Zenen vervolgt: “Ik merk in mijn klas dat vooral alleenstaande ouders het zwaar hebben. De basis proberen ze voor hun kind te regelen en dat lukt nog net, zoals brood voor de lunch, maar qua kleding zie je dat dit niet altijd gaat. Zoals winterjassen die te klein zijn. En laatst was een leerling zijn bril kwijt. Zijn moeder gaf aan dat ze geen geld had voor een nieuwe. Gelukkig werd de bril alsnog gevonden, maar dit is nog maar het begin. Het ergste moet vrees ik nog komen.”

Malieveld

Sietske Groenendaal, directiesecretaresse op het Kempenhorst College in Oirschot vindt dat er gestaakt moet worden als dat nodig is. “Ik ben bereid naar het Malieveld te komen. Dat heb ik in 2018 ook gedaan.” Ze vindt het belangrijk dat financiële zaken goed geregeld worden voor haarzelf en voor haar collega’s. “Het is het gesprek van de dag in de lerarenkamer: wat is jouw nieuwe energietarief? Dat van mij is gestegen van 325 euro naar 800 à 900 euro per maand, dus de zomervakantie zit er nu al niet meer in. We hebben het zeker niet slecht, want mijn man heeft ook een baan, maar alles wordt elke week duurder. En ik vraag me af waar dit stopt.”

Niet op het Malieveld maar in Amsterdam bij het Olympisch stadion, organiseert de FNV op zaterdagmiddag 26 november een landelijke manifestatie onder de noemer ‘Nederland verdient beter!’. De AOb haakt aan en roept onderwijspersoneel op dat ook te doen. Er wordt vanuit het hele land gratis busvervoer geregeld.

Meld je aan voor de manifestatie:

Ik kom ook

En lees waar AOb-leden zich verzamelen.