Ministers: besturen moeten besteding onderwijsgeld beter verantwoorden

Dat maakten de ministers van onderwijs gisteren bekend in een brief aan de Tweede Kamer. Ze reageren met de brief op een advies van afgelopen juli waarin de Onderwijsraad pleit voor het behoud van de lumpsum-financiering. Dit is de bekostiging in het onderwijs: schoolbesturen krijgen van de overheid een zak met geld die ze naar eigen inzicht mogen besteden. De raad wil dat deze financiering blijft, maar schreef wel dat de verantwoording beter moet. De ministers nemen dat advies over.

Maatregelen

Er komen verschillende maatregelen om de verantwoording van schoolbesturen te verbeteren. Zo willen de bewindslieden schoolbesturen verplichten hun financiële gegevens, zoals bestuurskosten en reserves, openbaar te maken in een digitale omgeving. De medezeggenschapsraad, het intern toezicht en andere belanghebbenden krijgen zo beter inzicht in de financiën en er kan vergeleken worden met andere schoolbesturen. Ook krijgen medezeggenschapsraden in het primair en voortgezet onderwijs instemmingsrecht op de hoofdlijnen van de begroting, in het mbo en hbo is dit al het geval.

De ministers laten ook weten dat ze het uitgangspunt delen van de Onderwijsraad om terughoudend te zijn met ‘doelfinanciering’. Dat is incidenteel geld voor problemen die spelen. Vaak is daarna niet goed duidelijk wat er met het geld is gebeurd. Wanneer er toch gebruik wordt gemaakt van deze incidentele financiering dan moeten hierover heldere afspraken komen waarover besturen zich achteraf moeten verantwoorden.

‘Met de keuze voor de lumpsum hebben scholen veel vrijheid. Daarvoor mag publieke verantwoording over deze publieke middelen terug verwacht worden’

‘De besturen die voorop lopen, kunnen dan het goede voorbeeld geven’, zegt minister Van Engelshoven in het persbericht van het ministerie over de verplichte verantwoording van bestedingen. ‘De rest kan zich daaraan optrekken.’ Haar collega-minister Slob zegt dat scholen veel vrijheid hebben met de lumpsum. ‘Daarvoor mag publieke verantwoording over deze publieke middelen terug verwacht worden.

Schotten

De AOb wil juist een aanpassing van de lumpsum. AOb-voorzitter Liesbeth Verheggen noemde het advies van de Onderwijsraad afgelopen zomer al ‘onbegrijpelijk’. “Dat het advies nu ook is overgenomen door het ministerie snap ik niet. Het lost namelijk de knelpunten die we allemaal zien niet op. Scholen kunnen nog steeds het geld voor onderwijspersoneel overhevelen naar de pot voor het materiële onderhoud. De po-raad zei dat mooi: ‘als de verwarmingskosten stijgen, dan worden de groepen groter’.

Om te zorgen dat het geld goed terechtkomt, moet er juist vooraf worden vastgelegd wat ermee moet gebeuren, vindt de AOb. Verheggen: “Wij pleiten voor een schot, zodat je weet welk percentage naar personeel gaat en welk percentage naar het schoolonderhoud en materiële zaken.”