Lerarenopleidingen op de schop

Van Engelshoven stuurde de afspraken die ze maakte met de Vereniging Hogescholen (VH) en de koepelorganisatie van universiteiten VSNU afgelopen maandag naar de Tweede Kamer. De veranderingen op de lerarenopleidingen zijn ingrijpend en vinden op korte termijn plaats.

Dat heeft alles te maken met het lerarentekort. De belangstelling voor lerarenopleidingen groeit, maar vooral voor de deeltijdvarianten. Ook zijn steeds vaker zij-instromers geïnteresseerd. Dat gaat van mensen met een academische achtergrond die een ander beroep uitoefenden, tot voormalig mbo’ers die al met kinderen hebben gewerkt.

Bron van onbegrip

Deze nieuwe aanwas matcht vaak niet met de opleidingen zoals ze nu zijn ingericht. En dat leidt voor beide partijen ‘tot onjuiste verwachtingen, kost veel tijd en energie en is soms ook een bron van onbegrip’, staat in het bestuursakkoord tussen de minister en de werkgevers. ‘Deze groep moet uitgedaagd en begeleid worden’, aldus OCW in zijn persbericht.

Dat kan volgens de betrokken partijen door vergaande flexibilisering, een goede beoordeling van competenties die al aanwezig zijn bij de studenten en betere begeleiding van starters en zij-instromers.

Wat opvalt in de afspraken:

• Hbo-lerarenopleidingen hebben straks geen vaststaand onderwijsprogramma meer. Instromers vanuit het voortgezet onderwijs kunnen nog wel ‘meer vastomlijnd onderwijs’ krijgen.
• De hbo- student bepaalt samen met de school hoe hij werkt aan zogenaamde ‘leeruitkomsten’ en hoe hij die uitkomsten aantoont. Dat kan door een toets, maar ook door een assessment.
• Studenten hoeven niet altijd op school te zijn. Het werken aan een leeruitkomst kan ook online, of op de school waar hij al werkt.
• Voor aanstaande hbo-studenten aan lerarenopleidingen is vanaf studiejaar 2021-2022 een intake-assessment beschikbaar. Op basis van dat assessment krijgen ze een opleidingsaanbod op maat in de lerarenopleiding.
• Voor zij-instromers met een academische achtergrond start volgend studiejaar in de regio’s Leiden/Amsterdam en Utrecht een academische zij-instroomroute.
• Dit jaar nog beginnen de eerste regionale lerarenallianties in Utrecht en Groningen. Deze samenwerkingsverbanden van lerarenopleidingen en schoolbesturen moeten leiden tot een ‘aantrekkelijker en hoogwaardiger aanbod’ van de opleidingen.
• Personeel op de lerarenopleidingen wordt geschoold in het werken met leeruitkomsten, met eerder verworven competenties (evc’s) en met intake- en ontwikkelassessments.

Minister Van Engelshoven trekt komende drie jaar 22 miljoen euro uit voor deze ingrepen. 70 procent hiervan gaat naar het hbo en 30 procent naar het wo.

In de Voorjaarsnota van 2020 is structureel 11 miljoen euro uitgetrokken voor de lerarenopleidingen.

In de afspraken over de lerarenopleidingen wordt vaak verwezen naar het onderzoek van Merel van Vroonhoven, voormalig AFM-voorzitter en nu zij-instromer in het onderwijs. Lees een deel van het interview dat het Onderwijsblad met haar had: ‘Met de huidige aanpak gaan we het lerarentekort niet oplossen’

Meer over de tekorten lees je in: ‘Lerarentekort houdt aan’