Leenstelselgeld niet goed besteed

Voor de periode 2015 tot 2017 zegde het hoger onderwijs toe 600 miljoen euro uit te trekken voor nieuwe investeringen om het onderwijs te verbeteren. Daarvan zouden dan de huidige studenten profiteren. Dit omdat zij anders dubbel benadeeld werden: én geen basisbeurs én nog niet de voordelen van het geld dat vrijkomt door het afschaffen van de basisbeurs.

Een derde

De onderwijsinstellingen beweerden afgelopen drie jaar zelfs 860 miljoen te hebben uitgegeven aan nieuwe onderwijsverbeteringen. Maar slechts een derde van dat geld is naar dat doel te herleiden, aldus de Algemene Rekenkamer. Van een bijna even groot bedrag weet de Rekenkamer zeker dat het níet goed is terechtgekomen en van het resterende deel is dat nog de vraag.

Het kabinet nam aan wat de universiteiten en hogescholen over de besteding van het geld meldden en schetste de Tweede Kamer daardoor een te rooskleurig beeld, stellen de onderzoekers. Dat gaat in het vervolg anders, verzekert minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs. Volgens het ministerie is er wel degelijk ‘substantieel geïnvesteerd’, maar waren de afspraken daarover me instellingen en studenten niet duidelijk genoeg.

Gevoelig

De kwestie ligt gevoelig in de Tweede Kamer, vooral voor GroenLinks. “Als wij hadden geweten dat die afspraak niet zouden worden nageleefd, hadden wij nooit voor gestemd”, zegt GroenLinks-Kamerlid Zihni Özdil vandaag in Dagblad Trouw. “Ik sta nog steeds achter het leenstelsel, maar de minister moet er wel op toezien dat de instellingen zich aan de afspraken houden.”

Kamerlid Özdil is boos dat de studenten op veel instellingen weinig inspraak hebben gehad in de besteding van het geld. Ook dat is anders dan de Kamer had geëist. In Trouw zegt hij: “Soms werden studenten een dag van tevoren ingelicht en konden ze tekenen bij het kruisje”, zegt Özdil. De SP stelde hierover Kamervragen.

Verbijsterd

De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) laat het ANP weten verbijsterd te zijn door de onderzoeksresultaten. “De Rekenkamer laat zien dat het totaal onduidelijk is of de beloofde miljoenen geïnvesteerd zijn. Studenten die de afgelopen jaren zijn begonnen met studeren kregen geen basisbeurs, lopen de collegegeldkorting mis en hebben minder goed onderwijs gekregen dan hun beloofd is. Dat is enorm kwalijk”, aldus de LSVb.

De Vereniging Hogescholen (VH) zet vraagtekens bij de criteria om de afspraken tussen de minister en de hogescholen te toetsen. Volgens de VH zijn die tijdens de onderzoeksperiode gewijzigd. Ze benadrukt dat hogescholen fors hebben geïnvesteerd in de kwaliteit van het onderwijs door hun reserves aan te spreken.