Algemeen

Help! Een hittegolf

Lamlendige leerlingen, zwetende leraren en verhitte ouders. Wanneer het kwik stijgt, neemt de aandacht in de klas af. Sommige scholen voeren een tropenrooster in. Eenduidige regels zijn er niet.

Tekst lisette douma - redactie onderwijsblad - - 2 Minuten om te lezen

ijsje

Beeld: Pixabay

Als het een paar dagen warmer dan 25 graden is geweest en de voorspellingen zijn goed, dan komen de telefoontjes bij het Informatie- en Adviescentrum van de AOb op gang. Bij welke temperatuur is het nog verantwoord te werken en te leren?
Op deze vraag is geen pasklaar antwoord. De één valt al bijna in katzwijm als het 22 graden is, de ander weet ook bij 30-plus het hoofd koel te houden. En: de ene school heeft een prettig binnenklimaat met goed functionerend ventilatiesysteem. De andere school heeft een plat dak en grote ramen die amper open kunnen.

Zweten

Bij hitte verwijden de bloedvaten. Het hart gaat sneller kloppen, de huid wordt roder en mensen gaan zweten. Extreme warmte kan huiduitslag, uitdroging, spierkrampen, uitputting en zelfs een zonnesteek veroorzaken. Bij erg zonnig weer veroorzaakt ozon kortademigheid, oogirritatie, keel- en hoofdpijn.

Prestaties

Uit onderzoek van het Amerikaanse National Bureau of Economic Research, een non-profit onderzoeksbureau, blijkt dat de cognitieve prestaties van leerlingen bij wiskunde afnemen als het kwik hoger is dan 26 graden. Dat effect werd niet gevonden voor lezen.
Maar toch: in een Deens experiment, dat wordt beschreven in een artikel uit 2007 van het International Centre for Indoor Environment and Energy, ontdekten onderzoekers dat schoolprestaties met 10 tot 20 procent stegen als de luchttemperatuur in een klaslokaal van 25 naar 20 graden werd verlaagd. De Deense onderzoekers verwachtten dat de hoeveelheid schoolwerk die binnen een bepaalde tijd wordt afgerond bij 27 graden 14 tot 28 procent lager is dan bij 20 graden.

Arbo

Voor de productiviteit is het dus beter als het niet al te warm is. In de Nederlandse wet- en regelgeving is er geen maximum temperatuur vastgesteld waarbij scholen maatregelen moeten nemen. In de Arbowet en beleidsregels staat dat er sprake moet zijn van een behaaglijke temperatuur ‘in relatie tot de te verrichten arbeid’ en dat het klimaat niet tot schade van de gezondheid mag leiden. Vaag dus.

Tropenrooster

De site van het ministerie van Onderwijs meldt dat het schoolbestuur zelf kan besluiten tot een tropenrooster. Het minimum aantal lesuren per schooljaar, de verplichte onderwijstijd, mag daardoor niet in gevaar komen. Daardoor zijn scholen er niet snel toe geneigd. Het moet wel echt extreem heet zijn, willen ze een speciaal rooster invoeren. Voor het zover is, tipt het ministerie scholen op zomerse dagen warmteproducerende apparaten als computers en ovens zoveel mogelijk uit te zetten. Ook verlichting uitzetten helpt. Net als zonwering gebruiken en zorgen voor goede ventilatie.