‘Goede begeleiding kan veel leed voorkomen’

Is een extra cursusje ‘orde houden’ niet afdoende?

“Dat kan geen kwaad. Maar als ik met starters praat dan gaat het vrijwel niet over ordeproblemen. Wel over de grote hoeveelheid vragen, taken en nieuwe dingen die op starters afkomen en hoe daar mee om te gaan. Ook het omgaan met ouders is een ding.”

Wat doet de gemiddelde starter volgens jou helemaal verkeerd?

“In het onderwijs wordt vanaf je eerste werkdag verwacht dat je volwaardig meedraait, ook al hoef je formeel minder taakuren te vervullen. Dat is te veel gevraagd. Starters moeten leren om eerder en vaker ‘nee’ te zeggen. Als je structureel niet de juiste prioriteiten stelt, kom je uiteindelijk in een kramp en klap je om.”

Wat zijn de prioriteiten?

“Met plezier in je werk overeind blijven en je dagelijkse werk voor de klas. Dit is je corebusiness.”

En de sportdag en de musical dan?

“Ook belangrijk. Maar als je thuis al ruzie hebt met je partner omdat je ook ’s avonds zo vaak met je werk bezig bent, wordt het misschien tijd om ‘nee’ te zeggen als de directeur jou vanwege je enorme muzikale talent in wil schakelen bij de musical.”

Tijd dus om de kont tegen de krib te gooien?

“Bot ‘nee’ zeggen is niet handig, dat gaat ten koste van de relatie. Laat altijd eerst weten dat je over een vraag wilt nadenken. En kom dan met een weloverwogen antwoord. Geef een positieve draai aan je ‘nee’. Dat het je bijvoorbeeld ontzettend leuk lijkt, maar nog niet dit jaar omdat je het al druk genoeg hebt met je kerntaak: lesgeven. Dat wil je eerst goed in de vingers hebben.”

Hoe kom je aan deze wijsheden?

“Ik werkte bijna een kwart eeuw op basisscholen. Waarvan zeven jaar als schooldirecteur. Ik heb zelf ervaren hoe je opgeslokt kunt worden. Dat kost veel energie en dan is het verstandig om keuzes te maken, je tijd goed in te delen en je balans werk/privé gezond te houden.”

Hoe ging je er zelf mee om?

“Steeds meer en beter focussen op wat belangrijk is. Ik had het geluk dat ik vanwege de liefde vijf jaar terug mijn leven omgooide. Met het verstand op nul van Limburg naar het midden van het land. Daar begon ik opnieuw met invalwerk. Op een school in Leidsche Rijn kon ik later ook trainingen aan starters gaan geven. En sinds driekwart jaar doe ik als zzp’er niet anders dan allerlei communicatietrainingen geven.”

Straks zegt iedereen ‘nee’. Wie moet dan de musical doen?

“Er is geld voor werkdrukverlichting. Scholen kunnen met dat geld ook een event manager aanstellen voor het schoolreisje, sportdag, pleinfeesten, musicals en wat al niet meer. Dat geeft misschien wel meer werkdrukverlichting dan een extra groep formeren. Zoals schoenmakers bij hun leest blijven, zo kunnen leerkrachten bij hun kerntaak blijven: voor de klas staan.”

De eerstvolgende ‘Hoe overleef ik mijn eerste jaar voor de klas’-training is op 18 oktober in Groningen. Ga naar de agenda op AOb.nl voor meer informatie en om je aan te melden voor de workshop.