Flashback: ‘Hij hield ons als geen ander bij de les’

“Ik zal een grap vertellen die meneer Visser eens voor de klas voordroeg. Bij ons in Twente ligt het dorp Vroomshoop. Er kwam een aantal klasgenoten vandaan, dus het was niet zo vreemd dat Visser op een dag zei: ‘Deze les zal ik ingaan op het ontstaan van deze ons welbekende plaatsnaam.’ Wij zetten ons schrap voor een stevig lesje plaatsnaametymologie.
Meneer Visser stak van wal met een gedetailleerde verhandeling over turf en klei en de plaatselijke bodemgesteldheid enzovoort. ‘Nu komt het’, dachten we bij de zoveelste geologische uiteenzetting, maar nee. Na een hele geschiedschrijving, zei Visser: ‘Nou ja, uiteindelijk ontkwam ook Vroomshoop niet aan de vooruitgang en raasde de eerste auto door het dorp. Hup zo slippend de bocht uit: Vróóóóms-hoop!”

De klas was even stil en vervolgens kwam niemand meer bij van het lachen. Hoe meneer Visser zo’n verhaal opbouwde, je daadwerkelijk liet denken dat hij een feitenrelaas gaf en dan opeens laconiek zo’n punchline tevoorschijn toverde, dat was puur cabaret.

Als Visser zoiets stoffigs als ‘Van den vos Reynaerde’ in de klas behandelde, werd het een gaaf verhaal. Hij voelde als geen ander aan hoe hij ons bij de les moest houden. Humor was belangrijk en ook zijn gave om zo gloedvol over een boek te praten, dat je dacht: ‘Dat moet ik gelezen hebben.’

Ik zag niettemin op tegen de verplichte boekenlijst. Meneer Visser gaf me toen de briljante tip de geïllustreerde verhalen met Olivier B. Bommel op mijn lijst te zetten. Ik las literatuur, terwijl ik mij kon laven aan de prachtige illustraties in de boeken.

In 2012 zat ik voor 3FM in het Glazen Huis in Enschede. Een delegatie van mijn oude school kwam een check aanbieden voor het goede doel. Ik hoorde de regie in mijn oor: ‘Hé Michiel, je oude school staat buiten. Met een paar oud-docenten van je.’ Het Glazen Huis is afgesloten en ik kon niet even een praatje gaan maken, maar natuurlijk heb ik gekeken wie er waren. En daar stond hij hoor: Meneer Visser. Een zacht gezicht en sluik haar boven zijn aloude vlinderdasje. Geen steek veranderd. Ik zat voor mijn gevoel weer heel eventjes in havo 5.”

Willem Visser (77): “Op zoek naar een foto uit begin jaren ’90, kwam ik er een paar tegen van mezelf als Sinterklaas, die de nieuwe rotonde bij de school per damesfiets zwierig inwijdde. Enkele rondjes waren meer dan genoeg. Het deed me denken aan Michiel. Een mens moet niet op een rotonde blijven fietsen, maar tijdig een afslag nemen. Zoals Michiel onlangs een nieuwe weg insloeg in zijn werk. Dat past bij hem. Altijd welgemoed en energiek.”