Convenant zorgde niet voor structurele oplossingen werkdruk en lerarentekort

Dat is één van de conclusies uit onderzoek naar het convenant van arbeidsmarktplatform Voion, waar de bonden en de werkgevers uit het voortgezet onderwijs in samenwerken. De onderzoekers interviewden meerdere betrokkenen en namen zestig jaarverslagen onder de loep.

Structureel

Geïnterviewden zijn kritisch op de uitvoering van het convenant. ‘Ze hebben moeite met de hoogte van het bedrag waardoor structurele en brede oplossingen voor werkdruk en tekorten binnen de school moeilijk zijn’, zo staat in het onderzoek. Scholen willen vooral structureel geld dat ze kunnen inzetten voor een langere termijn, zodat er doordachte maatregelen tegen de hoge werkdruk kunnen komen en personeelstekorten.

Scholen willen vooral structureel geld dat ze kunnen inzetten voor een langere termijn

Eind 2019 maakte toenmalig onderwijsminister Arie Slob bekend dat het voortgezet onderwijs 150 miljoen euro zou krijgen (het convenant aanpak lerarentekorten en werkdrukverlichting), zodat scholen iets konden doen aan de hoge werkdruk en het lerarentekort. Het geld voegde de minister als tijdelijke ophoging toe aan de lumpsum en moest met betrokkenheid van het onderwijspersoneel goed worden besteed in de jaren 2020 en 2021. De AOb wees het convenant destijds af, omdat het geld direct aan besturen werd overgemaakt terwijl de bond wilde dat er in de cao harde afspraken kwamen en vanwege het incidentele geld.

Uit het onderzoek blijkt hoe het geld is besteed. 81 procent van de scholen gebruikte het vooral om de werkdruk te verlagen. Bijvoorbeeld tijdelijk kleinere klassen, extra onderwijsondersteuners of ict-hulpmiddelen om efficiënter het werk uit te voeren. 54 procent gaf aan het vooral aan maatregelen voor ontwikkeltijd in te zetten, een even groot percentage (54 procent) voor onderwijsinnovatie en begeleiding van zij-instromers of startende leraren (47 procent).

81 procent van de scholen gebruikte het geld uit het convenant voor maatregelen om de werkdruk te verlagen

Een duidelijk eis van Slob was om het onderwijspersoneel te betrekken. Het onderzoek laat zien dat vooral de mr’en goed zijn betrokken, maar dat lang niet alle docenten op de werkvloer ervan wisten. Scholen probeerden het personeel er bij te betrekken door werkgroepen op te richten, een enquête te houden, online brainstormsessies, een menukaart in overleg met de mr of een rondetafelgesprek.

Aanbevelingen

Bij volgende regelingen is het van belang om ‘van onderaf’ het onderwijzend personeel te betrekken, zo schrijven de onderzoekers. Net zoals bij dit convenant het doel was. Daarnaast moet er aandacht zijn voor evaluatie en moet het geld duidelijk geoormerkt aan een doel worden.  Verder zouden bestuurders moeten zorgen voor een betere informatievoorziening, zodat docenten binnen de scholen goed op de hoogte zijn. Het moment van het beschikbaar stellen van het geld is een andere les. Doe je dit aan het einde van het jaar, zoals bij het convenant, dan zijn alle plannen al gemaakt.

Wil je op de hoogte blijven van het laatste nieuws uit het voortgezet onderwijs? AOb-leden kunnen de app downloaden en op hun telefoon zetten. Download de app via de Appstore of Playstore.