Alle hens aan dek voor opening basisonderwijs op 11 mei
Op maandag 11 mei gaan de basisscholen weer open. Voor die tijd moeten scholen talloze zaken geregeld hebben. Op welke dagen gaan we lessen geven? Hoe zorgen we voor eenrichtingsverkeer in de gangen? Is er voldoende desinfecteermiddel en waar halen we plexiglas vandaan? Voor veel onderwijspersoneel is het de drukste meivakantie ooit.
Beeld: Pixabay
De belangrijkste beslissing die basisscholen moeten nemen voordat de deuren op 11 mei open kunnen, is uiteraard: gaan we de lessen geven in hele of halve dagen? Hele dagen is in lijn met de landelijke, vrijwillige richtlijnen en geeft rust. Met hele schooldagen kunnen kinderen ‘gewone’ dagen ervaren, zegt Myrthe van Staalduinen, directeur van basisschool De Blinkerd in AD/Haagsche Courant. ‘Op het moment dat je ze voor drie uurtjes laat komen, ga je instructie persen: rekenen, taal en lezen. Ik gun het die kinderen dat ze de tijd hebben om met elkaar te praten, te gymmen, te knutselen of wat dan ook.’
Maar lesgeven in halve dagen heeft voordelen: het geeft ritme en structuur in de week omdat de kinderen dan elke dag op school zijn - hoewel voor de helft. Tussen de middag wordt er dan gewisseld: de ene groep leerlingen gaat naar huis, de andere groep begint. Tussendoor worden alle tafeltjes en materialen gedesinfecteerd, zegt Cindy Roeling, directeur van basisscholen De Avonturijn en Het Kompas in AD/Haagse Courant. ‘En ik denk dat ik zelf nog een keer met een poetsdoek langs de wc's ga.’
Besmettingsgevaar
Een nadeel van halve dagen les is dat er elke dag meer ouders op de been zijn bij het brengen en halen van kinderen. Dat vergroot het besmettingsgevaar, al weet niemand in welke mate.
‘De publieke opinie gaat zo'n kant op dat je de volksgezondheid haast in gevaar brengt als je kiest voor halve dagen’, zegt directeur Wendy Brasz van basisschool De Linde in Oldenzaal in de Twentse Courant Tubantia. Toch houdt zij daaraan vast. ‘We willen de kinderen elke dag zien. Bij een dagelijkse schoolgang krijg je eerder in beeld hoe het met ze gaat.’
Ook Varietas, een koepel van basisscholen in Twente, zwicht niet voor de druk, zegt bestuurder Louis Stiphout in De Stentor. Het is beter voor al dan niet kwetsbare kinderen om elke dag de eigen juf te zien en elke dag even Nederlands te praten.
Scholen bepalen hun eigen roosters en de opvangsector mag er vervolgens een mouw aan zien te passen
Andere scholen gingen wel door de bocht, zoals basisschool De Esch in Oldenzaal. ‘We dachten: wat halen we op onze hals om halve dagen door te zetten’, zegt directeur Arno Lentfert in de Twentse Courant Tubantia. In overleg met de medezeggenschapsraad is alsnog besloten kinderen hele dagen te laten komen.
Gemopperd
Dat laatste komt in het hele land de buitenschoolse opvang ook veel beter uit. Want als één groep leerlingen al rond het middaguur klaar is met school, sluit dat niet aan op de bso, die doorgaans pas om twee of drie uur ’s middags de deuren opent. Vanuit de bso’s is er flink gemopperd op de scholen, zo blijkt uit een spoed-enquête van de Brancheorganisatie Kinderopvang en de Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang. Het steekt behoorlijk dat scholen hun eigen roosters bepalen en dat de opvangsector er vervolgens een mouw mag zien te passen: ‘eenrichtingsverkeer’, was de heersende mening.
Als scholen eenmaal de keuze hebben gemaakt tussen hele of halve dagen les, moeten er nog talloze praktische zaken geregeld worden. Leerkrachten en ondersteuners zetten looproutes uit binnen de school, schuiven bureaus verder weg van de leerlingen en meten in de personeelskamer anderhalve meter afstand af tussen de lunchplekken. Voor ouders van kleuters worden soms cirkels op het schoolplein gemaakt, waar ze kunnen wachten tot hun kinderen worden opgehaald door de leraar.
Desinfectiemiddelen
Verder besteden scholen uiteraard veel aandacht aan hygiëne. Heidi Rubingh, interim-bestuurder van Arlanta in Friesland, zit met veel vragen. 'In het protocol over de opening van de scholen staat dat er grondig gereinigd moet worden’, vertelt zij in het Algemeen Dagblad. ‘Maar wat is grondig? Wie bepaalt dat?’ Haar schoonmaakbedrijf probeert nu in het hele land voldoende gecertificeerde desinfectiemiddelen te kopen, maar dat is lastig. ‘Wat heb ik eraan als er volgende week maandag wel voldoende schoonmaakmiddel is, maar op woensdag niet meer. Moet ik dan de scholen weer sluiten?’
Als het reken- of taalboek niet uit is, betekent dat nog niet dat de kinderen enorme achterstanden hebben opgelopen
De conciërges van Arlanta zijn in de meivakantie druk bezig om schermen van plexiglas te maken die bureaus van leraren afschermen. ‘Maar het is een hele toer om voldoende plexiglas te vinden, want ook winkels en bedrijven gebruiken de schermen om besmetting te voorkomen”, zegt Rubingh.
Als de kinderen straks op school zijn, is het natuurlijk de grote vraag hoeveel achterstand ze hebben opgelopen. In Arnhem heeft het gemeentebestuur al besloten om kinderen met achterstand gratis toe te laten tot zomerscholen. Of, als dat niet kan, bijles op de reguliere school te geven.
Zomervakantie
In Rotterdam ziet de Federatie van Onderwijskoepelorganisaties en Openbaar Onderwijs Rotterdam (FOKOR) het niet zo zwaar, meldt het AD/ Rotterdams Dagblad. 'Als het reken- of taalboek niet uit is, betekent dat nog niet dat de kinderen enorme achterstanden hebben opgelopen', schrijft de federatie in een brief aan Onderwijswethouder Said Kasmi. De nadruk zou bij het opstarten van de scholen moeten liggen bij het sociaal-emotioneel welzijn van kinderen. De jeugd zou daarom in de zomervakantie moeten deelnemen aan ‘sportieve en creatieve activiteiten’.
De GGD Rotterdam-Rijnmond staat overigens al klaar om onderwijspersoneel te testen op corona. Mensen die worden doorverwezen via de bedrijfsarts kunnen terecht in de drive-through teststraat in een parkeergarage bij de Kuip. Ook heeft de GGD twee camperbussen voor het testen in gebruik, die ook bij scholen kunnen stoppen.
Stuitend
Het openen van de scholen kan sommigen overigens niet snel genoeg gaan. Het ‘gebrek aan solidariteit en urgentie van veel scholen is stuitend’, schrijft Nico Rosenbaum, directeur van VSO Berg en Bosch College in Bilthoven, in een opiniestuk in de Volkskrant. ‘Eigen gezondheid eerst. Eigen organisatie eerst. Eigen belang voorop. Je moet je eens voorstellen dat de werkers in de zorg zo zouden hebben gereageerd. Het land zou te klein zijn. En terecht.’
De veiligheid van de ruim tweeduizend kinderen en driehonderd medewerkers voelt als een loden last
Maar volgens Rubingh van schoolbestuur Arlanta is juist voorzichtigheid geboden. Want de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de ruim tweeduizend kinderen en driehonderd medewerkers voelt ‘als een loden last’. ‘Iedereen wil natuurlijk dat de kinderen weer naar school gaan’ zegt Rubingh in het Algemeen Dagblad. 'Maar sommige medewerkers maken zich ernstig zorgen over de veiligheid. Niet omdat ze zelf in een risicogroep zitten, maar omdat ze thuis zieke kinderen hebben, of mantelzorger zijn.’
Wat wel helder is: dit is de drukste meivakantie die Rubingh gekend heeft. ‘Tegen ouders die zeggen: "jullie stellen de opening van de scholen uit omdat jullie niet willen werken in de meivakantie", zeg ik: het tegendeel is waar. We zijn met man en macht bezig om het voor elkaar te krijgen.’
